Chất nhờn đóng vai trò quan trọng như là dấu hiệu thụ thai tự nhiên đã được thừa nhận từ thế kỷ mười chin. Nghiên cứu khoa học trong hơn 50 năm qua đã cho thấy rõ hơn vai trò quan trọng của chất nhờn trong sự tạo dựng mầm sống mới.
Sự thay đổi của chất nhờn phản ảnh một hiện tượng dây chuyền của kích thích tố (nội tiết tố) trong cơ thể.
Khi chu kỳ kinh nguyệt bắt đầu, tuyến yên ở phần dưới nảo bắt đầu tiết ra hai hóa chất thông tin, Kíck Noãn Tố (FSH) và Hoàng Thể Tố (LH).
Tác dụng chế ngự, kiểm soát sản xuất của hai chất FSH và LH xảy ra trong vùng não có tên là vùng dưới đồi, vùng này sẽ hoạt động như một máy vi tính, phân tích các tin hiệu thần kinh của các vùng não khác, bao gồm những vùng gây ra cảm xúc, và các nhân tố môi trường chung quanh, cũng như ước định kích thích tố liên quan đến khả năng sinh sản.
Nang noãn (một nhóm trứng chưa trưởng thành trong buồng trứng) có ngưỡng (mức giới hạn) nhạy cảm với FSH, dưới mức đó nó sẽ không được kích thích (nghĩa là lượng kích thích tố FSH trong máu phải đạt đến mức độ nào thì nang noãn mới bắt đầu phát triển). Trong những ngày đầu không thụ thai của chu kỳ, lượng FSH dưới mức của ngưỡng, và chất tiết, nếu có, sẽ ít và sệt hay không có gì hết, những ngày này, khi dạng chất tiết không thay đổi, sẽ được nhận diện như là Dạng Không Thụ Thai Căn Bản (BIP: Basic Infertile Pattern).
Khi lượng FSH vượt quá ngưỡng, một nhóm nang noãn bắt đầu phát triển. Nang noãn sản xuất ra kích thích tố, oestrogen. Ở thời điểm này, nếu bạn đã trải qua những ngày khô, thì bạn sẽ thấy có chất nhờn: nếu BIP của bạn là dạng có chất tiết không đổi, lúc nầy bạn sẽ thấy có sự thay đổi về cảm giác nơi cửa mình và/hay hình dạng của chất tiết.
Khi một nang noãn phát triển đầy đủ, nó sẽ sản xuất ra kích thích tố oestradiol, một loại oestrogen, có công dụng như là tín hiệu thông báo cho nảo bộ biết mức độ hoạt động của buồng trứng.
Khi lượng oestradiol cao, tuyến yên sẽ sản xuất FSH ít hơn, và tiết ra LH nhiều hơn trong vòng 48 giờ. Trứng to nhất (dominant) sẽ trưởng thành nhanh chóng và một sự thay đổi quan trọng xảy ra cho nhiễm sắc thể (chromosomes) của trứng chín (tế bào trứng) – chứa đựng chất liệu di truyền.
Khi LH tăng đến mức cao nhất nó sẽ kích hoạt sự rụng trứng mười bảy (17) giờ sau đó. LH cũng kích hoạt sự hình thành của hoàng thể từ cái vỏ rỗng của nang noãn còn lại trong buồng trứng sau khi trứng được phóng thích ra ngoài.
Sau Khi trứng rụng, hoàng thể sản xuất ra kích thích tố progesterone và oestradiol. Hai chất này cần thiết cho sự tiếp tục phát triển và trưởng thành cùa nội mạc tử cung, nó sẽ nuôi dưỡng, chuẩn bị cho sự kết tổ của trứng đã thụ tinh, nếu xảy ra.
Trường hợp sự thụ thai không xảy ra, sau khoảng sáu ngày, lượng kích thích tố này sẽ bắt đầu giảm dần, sự hổ trợ của kích thích tố lên nội mạc tử cung mất đi, nội mạc sẽ tróc ra khi kinh kỳ bắt đầu, vào 11-16 ngày sau khi trứng rụng, chu ký mới bắt đầu với sự gia tăng của lượng FSH.
